Hier een kort overzicht van de drie belangrijkste acties, gevolgd door wat achtergronden bij de timing en symboliek van de campagne.
1) Handtekeningenactie 'Het referendum in de grondwet'
Onder de slogan 'Volksentscheid ins Grundgesetz' worden nog tot het najaar handtekeningen ingezameld. Bij de start van de coalitiegesprekken na de parlementsverkiezingen van 27 september 2009 zullen deze handtekeningen aan het nieuw samengestelde parlement overhandigd worden.
Tot nu toe tekenden al meer dan 7 000 mensen. Tijdens de vierdaagse 'Kirchentag', het tweejaarlijkse oecumenische feest van de Lutherse kerk (van 20-24 mei in Bremen) willen we onder de goed 100 000 deelnemers 3 000 handtekeningen verzamelen. Als we daar tegen zaterdagavond in slagen wordt het nationaal referendum mee opgenomen (én gecommuniceerd) als een officieel standpunt van de Kirchentag.
Update 24 mei : de Kirchentag-resolutie is aangenomen. Bijna 4500 deelnemers ondertekenden de tekst, die de invoering van het bindend referendum op federaal niveau eist. Daaronder ook minister van buitenlandse zaken Steinmeier en SPD-voorzitter Müntefering.
2) Referendum in Vaterstetten: 'De Galliërs zijn terug!'
In de Beierse gemeente Vaterstetten (22 276 inwoners) vindt op 7 juni parallel met de EU-verkiezingen een referendum plaats over de invoering van het nationale referendum. Mehr Demokratie organiseert de consultatieve volksraadpleging samen met het gemeentebestuur (CSU).
Deze symbolische actie moet een signaal zijn : Vaterstetten stemt op 7 juni plaatsvervangend voor alle Duitsers. In 2004 haalde een soortgelijk referendum over de EU-grondwet in het dorp Strempt (IJfel) de nationale media. De actie heette toen 'Het Gallische dorp'.
Website: http://vaterstetten-stimmt-ab.de
3) Kieskringactie: 'Ich stimme für deutschlandweite Volksentscheide!'
Dit is het koninginnenstuk van de campagne. Mehr Demokratie wil van het nationale referendum een centraal punt van de verkiezingscampagne voor de parlementsverkiezingen (29 september) maken.
In alle 299 kiesdistricten vraagt Mehr Demokratie aan alle lijsttrekkers van de vijf grote partijen om (mét argumenten) stelling in te nemen voor of tegen de invoering van het nationale referendum. Deze standpunten worden vervolgens via een folder in het kiesdistrict verspreid (tenminste, als er voldoende geld is : 300 euro volstaan om in een kiesdistrict 5000 folders te verdelen). Als kandidaten niet meewerken wordt de stelling van hun partij achter hun naam gezet. (Hier zie je hoe zo'n folder er ongeveer zal uitzien)
Deze actie is nog in de eerste fase. Voorlopig hebben in nog maar één kiesdistrict alle vijf de kandidaten geantwoord. Vooral de CDU-kandidaten laten op zich wachten (de CDU/CSU is als enige partij expliciet tegen het nationaal referendum).
Op de campagnewebsite kun je per kiesdistrict en per kandidaat (1500 in totaal) de antwoorden bekijken. CDU-parlementslid Cajus Julius Caesar, bijvoorbeeld, is tegen referenda.
Met deze actie wil Mehr Demokratie het referendum op de politieke agenda plaatsen. De campagne zal ook na de verkiezingen als drukkingsmiddel dienen om de kandidaten aan hun engagement te herinneren.
Behalve deze drie kernacties vinden het hele jaar door talrijke demonstraties, debatten en kleinere acties plaats (klik hier voor een overzicht). Ook de succesvolle briefkaartenactie (gericht aan verkozenen) wordt in 2009 voortgezet.
Waarom 2009? Over de Duitse Grondwet en 'het Duitse artikel 33'
Niet toevallig werd 2009 voor deze actie uitgekozen. Dit jaar bestaat de Bondsrepubliek 60 jaar en op 23 mei vindt naar aanleiding van '60 jaar grondwet' een groot volksfeest in Berlijn plaats. (Mehr Demokratie zal natuurlijk ook aanwezig zijn: met een zeven meter hoge opblaasbare grondwet voor Brandenburger Tor).
Nu is de Duitse grondwet in eigen land een omstreden document. Ze werd in 1949 onder strikte controle van de Amerikanen uitgewerkt en als 'voorlopige grondwet' ingevoerd (vandaar overigens de benaming Grundgesetz in plaats van het gebruikelijke Duitse woord Verfassung). Zolang Duitsland niet herenigd was, was een definitieve grondwet ongewenst, zo heette het toen. Dat voorlopige karakter was ook de officiële reden waarom deze 'grondwet' niet in een referendum aan het volk werd voorgelegd.
Na de Duitse hereniging in 1990 beslisten de Duitse politici om geen nieuwe grondwet uit te werken en om de bestaande 'voorlopige' grondwet te behouden (opnieuw zonder referendum). Hun belangrijkste argument was: 'De grondwet heeft bewezen een goed instrument te zijn'. Dat dit veel Duitsers hoog zit, heb ik de laatste vijf jaar tijdens debatten en discussies geregeld mogen merken: 'Wir haben keine Verfassung, wir haben nur ein Grundgesetz', is een vaak gehoorde inleiding op een sneer naar politici of partijen. Onderverstaan: wij burgers hebben ons nooit over die (ons na de oorlog opgelegde) grondwet mogen uitspreken.
Omstreden is ook het artikel 20 van datzelfde Grundgesetz : 'Alle Staatsgewalt geht vom Volke aus. Sie wird vom Volke in Wahlen und Abstimmungen (...) ausgeübt.' (Alle macht gaat van het volk uit. Ze wordt door het volk via verkiezingen en stemmingen (...) uitgeoefend.) Op die 'Abstimmungen', referenda dus, wachten de Duitsers nu al zestig jaar.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten